Mediator sądowy odgrywa kluczową rolę w konfliktach, zwiększając szansę na porozumienie satysfakcjonujące dla obu stron. Zobaczmy, jak dokładnie wygląda jego praca, zarobki oraz jak można zostać mediatorem.
Czym zajmuje się mediator?
Praca mediatora sądowego rzadko ma charakter etatowy, można ją więc potraktować jako zajęcie dodatkowe, choć nie jest to konieczne. Osoba na tym stanowisku wspiera strony konfliktu w przedstawieniu swoich racji, wzajemnym wysłuchaniu ich i odnalezieniu wspólnej płaszczyzny porozumienia.
Prośba o przeprowadzenie mediacji pojawia się zwykle wtedy, gdy strony nie są już w stanie porozumieć się w inny sposób. Natomiast, jeśli sprawa trafiła do sądu, potrzebny jest mediator sądowy. W obu przypadkach niezbędna będzie wiedza z zakresu prawa i psychologii.
Mediacje najczęściej prowadzone są w:
- sprawach cywilnych (np. konflikty sąsiedzkie),
- sprawach karnych (np. zadośćuczynienie za poniesienie szkody)
- sprawach rodzinnych (np. o podział majątku, wysokość alimentów czy ustalenie kontaktów z dziećmi),
- jako pomoc w nawiązaniu kontaktu z drugą stroną sporu i ustaleniu terminu spotkania.
Przeczytaj też: Dobry pomysł na biznes w domu? Sprawdź! | Czym się zajmuje Konfederacja Lewiatan?
Jak zostać mediatorem?
Aby zostać mediatorem, nie wystarczą same dobre chęci, ale raczej konkretne umiejętności i kwalifikacje. Wśród wymagań stawianych przyszłym specjalistom z zakresu mediacji, wymieniane są głównie:
- ukończony 26 rok życia (choć Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości mówi o 18 roku w przypadku spraw cywilnych),
- posiadanie pełni praw publicznych,
- zdolność do czynności prawnych,
- posiadanie wiedzy i umiejętności w zakresie prowadzenia mediacji,
- wpis na listę osób uprawnionych do przeprowadzenia postępowań mediacyjnych (prowadzoną przez prezesa Sądu Okręgowego),
- ukończenie studiów wyższych na kierunku pedagogika, socjologia, resocjalizacja bądź pokrewnych,
- wiedza z zakresu psychologii,
- doświadczenie praktyczne.
Aby na poważnie zająć się przeprowadzeniem mediacji, warto także ukończyć dodatkowe kursy i szkoły podyplomowe, w tym te z zakresu prawa. W przypadku mediacji innych niż cywilne, konieczne jest ukończenie 40-godzinnego szkolenia z zakresu mediacji.
Cechy dobrego mediatora sądowego
Warto wspomnieć przy tej okazji o kompetencjach miękkich, jakimi powinien wykazać się dobry mediator. Przede wszystkim powinna to być:
- uczciwość,
- bezstronność,
- umiejętność stosowania technik negocjacyjnych i wiara w ich skuteczność,
- zdolność do odróżniania tego, co strony chcą osiągnąć, od tego, co jest realnie możliwe do uzyskania.
Możemy spotkać się też z opinią, że mediator powinien łączyć cechy psychologa, pedagoga i terapeuty, choć nie oznacza to, że powinien on pełnić rolę któregokolwiek z nich. Należy tu wspomnieć także o profesjonaliźmie, który pozwala na zapewnieniu obu stronom komfortu psychicznego i poczucia bezpieczeństwa.
Pracujący na tym stanowisku powinien również sam ocenić, czy istnieją przyczyny, które uniemożliwiają mu przeprowadzenie bezstronnych mediacji. W takim wypadku zobowiązany jest on postępować zgodnie z kodeksami etycznymi mediatorów.
Mediator sądowy – zarobki na stanowisku
Stawki, jakie oferuje stanowisko mediatora, są jawne i można się z nimi zapoznać w Rozporządzeniu z 30 listopada 2005 roku w sprawie wysokości wynagrodzenia i podlegających zwrotowi wydatków mediatora w postępowaniu cywilnym. Wiele zależy jednak od przedmiotu sporu:
- w sprawach majątkowych, w których można ustalić wartość przedmiotu sporu, wynagrodzenie mediatora wynosi 1% tej wartości (jednak nie mniej niż 150 złotych i nie więcej niż 2000 złotych za całość postępowania mediacyjnego);
- w sprawach majątkowych, w których nie można określić wartości przedmiotu sporu oraz w sprawach niemajątkowych, wynagrodzenie mediatora za prowadzenie postępowania mediacyjnego wynosi 150 złotych za pierwsze i 100 złotych za każde kolejne posiedzenie.
Oprócz tego mediatorom przysługuje prawo do zwrotu kosztów, w tym kosztów dojazdu (w wysokości i na warunkach określonych w przepisach dotyczących zatrudnionego w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej) czy wynajmu pomieszczenia niezbędnego do przeprowadzenia posiedzenia mediacyjnego.W przypadku spraw rodzinnych i innych prywatnych mediatorzy mogą liczyć na wyższe stawki. Dla początkujących oferowane jest tutaj średnio 50 złotych za godzinę, a dla bardziej doświadczonych nawet 200 do 300 złotych za godzinę.