Umowę na najem okazjonalny najczęściej podpisujemy jako wynajmujący mieszkanie, dom lub lokal. Czym dokładnie jest ta forma umowy, jak ona wygląda i jak przebiega jej podpisywanie? Spróbujmy sobie odpowiedzieć na te pytania!
Najem okazjonalny – co to jest?
Czym jest najem? Przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najmującemu określoną rzecz do używania, za którą będzie on opłacał czynsz. Właśnie ta odpłatność odróżnia ją od umowy użyczenia.
Najem możemy podzielić na tzw. zwykły oraz najem okazjonalny. Różnią się one między sobą przede wszystkim:
- stopniem sformalizowania danego zobowiązania (w wypadku umowy najmu okazjonalnego jest on znacznie wyższy);
- przedmiotu najmu – zwykły może obejmować każdą rzecz, a okazjonalny wyłącznie nieruchomości lokalowych;
- czasem trwania danej umowy – zgodnie z prawem umowa najmu okazjonalnego jest ustalana zawsze na oznaczony okres, nie dłuższy niż 10 lat. Przy zwykłym możemy podpisać bezterminową umowę;
- formą umowy – w przypadku zwykłej umowy najmu, przybiera postać pisemną, a w najmie okazjonalnym bezwzględnie konieczna będzie wizyta w kancelarii notarialnej.
Zaletą najmu okazjonalnego, którą biorą pod uwagę przede wszystkim właściciele nieruchomości, jest większa możliwość pozbycia się lokatorów, którzy nie płacą czynszu. Praktyka pokazuje, że wyegzekwowanie tego przy zwykłej umowie może się ciągnąć nawet przez wiele lat i ostatecznie zakończyć w sądzie!
Przeczytaj też: Zwolnienie od psychiatry – najczęstsze pytania o L4 od psychiatry | Lata pracy a wysokość emerytury
Umowa najmu okazjonalnego
Jak wspomnieliśmy wyżej, najem okazjonalny zabezpiecza prawa wynajmującego, ale też samych lokatorów, których chronią przepisy ustawy o ochronie praw lokatorów.
Do umowy najmu okazjonalnego, jako tej bardziej sformalizowanej, należy dołączyć m.in. oświadczenie najemcy w formie aktu notarialnego, w którym poddał się on egzekucji i zobowiązał do opróżnienia i wydania lokalu używanego, a także wskazanie przez najemcę innego lokalu, w którym mógłby zamieszkać w przypadku wykonania egzekucji obowiązku opróżnienia lokalu. Konieczne jest też oświadczenie właściciela lokalu lub osoby posiadającej tytuł prawny do lokalu o wyrażeniu zgody na zamieszkanie najemcy i osób z nim zamieszkujących w lokalu wskazanym w oświadczeniu.
Ponadto, aby prawidłowo zawrzeć umowę najmu okazjonalnego, należy pamiętać o:
- podaniu danych osobowych właściciela lokalu,
- podaniu danych osobowych najemcy (może to być wyłącznie osoba fizyczna),
- opisie lokalu (jego wielkości, ilości pomieszczeń, planie dodanym w załączniku i ewentualnych wadach i uszczerbkach),
- czasie trwania umowy;
- wysokości czynszu, jego terminie i formie płatności, dokument powinien też zawierać wszelkie warunki i okoliczności podwyższenia czynszu;
- wysokości kaucji zabezpieczającej (nie może przekraczać sześciokrotności miesięcznego czynszu za dany lokal), która podlega zwrotowi w ciągu miesiąca od dnia opróżnienia lokalu;
Najem okazjonalny krok po kroku
Jeśli chcemy związać się umową najmu okazjonalnego, powinniśmy spełnić określone przez prawo warunki. Do najemcy należy:
- dostarczenie oświadczenia w formie aktu notarialnego, w którym dobrowolnie poddaje się egzekucji;
- wskazanie innego mieszkania;
- dostarczenie oświadczenia osoby trzeciej, w którym wyraża ona zgodę na zamieszkanie najemcy w swojej nieruchomości po zakończeniu trwania umowy najmu;
- wizyta u notariusza (obecność wynajmującego nie jest konieczna) z jednym egzemplarzem podpisanej umowy najmu;
- uzyskanie od notariusza oświadczenia wraz z oświadczeniem osoby trzeciej, które najemca przekazuje wynajmującemu;
- zgłoszenie najmu do Urzędu Skarbowego (przez właściciela).
Ostatni punkt na liście wiąże się ściśle z treścią art. 19b Ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, która brzmi następująco:
„Właściciel zgłasza zawarcie umowy najmu okazjonalnego lokalu naczelnikowi Urzędu Skarbowego właściwemu ze względu na miejsce zamieszkania właściciela w terminie 14 dni od dnia rozpoczęcia najmu.”
Można tego dokonać własnoręcznie, spisując najważniejsze informacje i adresując odpowiednio dokument. Choć nie obowiązuje żaden konkretny wzór druku, warto w piśmie zawrzeć swoje dane osobowe (w tym numer PESEL) oraz najważniejsze informacje o najemcy i warunkach zawarcia umowy.
Gdybyśmy pominęli jakikolwiek powyższy krok, umowa najmu okazjonalnego nie będzie wiążąca i w świetle prawa będzie uznawana za zwykłą.