Umowa zlecenie a emerytura. Czy umowa zlecenie wlicza się do emerytury?

Umowa zlecenie, potocznie nazywana „śmieciową”, nie bez przyczyny uważana jest za gorszą opcję od umowy o pracę. Umowa zlecenie a emerytura: czy umowa zlecenie wlicza się do emerytury? Jakie składki są naliczane przy umowie zlecenie? Sprawdźmy!

Umowa zlecenie a staż pracy

Zacznijmy od tego, czym jest staż pracy i dlaczego warto mieć o nim choćby ogólne pojęcie. Mowa tu o okresie, w którym pracownik wykonuje pracę na podstawie umowy o pracę, powołania, mianowania, wyboru lub spółdzielczej umowy o pracę. Nie ma znaczenia, jak umowa została zakończona oraz jaki był wymiar etatu.

Mogąc udokumentować odpowiedni staż pracy, nasze prawa pracownicze zwiększają się np. o dodatkowe dni urlopu, prawo do urlopu wychowawczego i świadczenie przedemerytalne. Analogicznie, jeśli większość swojego życia lub nawet jego całość przepracowaliśmy na umowie zleceniu, pozbawiamy się wszystkich tych świadczeń. 

Różnice między umową zlecenie a umową o pracę

W tym kontekście będziemy rozważać wartość umowy zlecenia. Czym różni się ona od umowy o pracę? Wymieńmy sobie podstawowe rozbieżności:

• umowa o pracę jest regulowana przez przepisy Kodeksu pracy, a umowa zlecenie podlega jedynie Kodeksowi cywilnemu;
• Pracownik zatrudniony w oparciu o umowę o pracę zyskuje liczne prawa. Wśród nich: warunek otrzymania co najmniej minimalnego wynagrodzenia, dodatkowe dni wolne, możliwość wzięcia urlopu na żądanie. Może on również liczyć na dodatki za wykonywanie swoich obowiązków w niedzielę, święta czy w godzinach nocnych;
• umowa zlecenie nie zapewnia pracownikowi płatnego urlopu wypoczynkowego, opieki nad dzieckiem, urlopu okolicznościowego czy prawa do przerwy w trakcie pracy. Osoby w ten sposób zatrudnione nie otrzymują też odprawy, świadczeń socjalnych i innych, wymienionych już dodatków;
• Za plusy umowy zlecenia można uznać możliwość zawarcia kilku takich umów jednocześnie. Możliewe też jest wykonywanie swoich zadań bez nadzoru przełożonego lub tymczasowe powierzenie swoich obowiązków osobom trzecim.

Jakie składki naliczane są przy umowie zlecenie?

Wracając do naszego głównego problemu, czyli stażu pracy i wysokości emerytury. Jakie składki opłaca pracodawca, gdy zawieramy umowę zlecenie? Zatem (jeżeli nie jesteśmy studentami) z naszej wypłaty odciągane są:

• składki na ubezpieczenie emerytalne (wynoszące 19,52%) i rentowe (8%), opłacane przez obie strony umowy;
• składki na ubezpieczenie wypadkowe, które naliczane jest w zależności od stopnia ryzyka i waha się między 0,67% a 3,33% w całości opłacane przez zleceniodawcę;
• składki na ubezpieczenie zdrowotne (9%) również będące na barkach zleceniodawcy;
• składki na ubezpieczenie chorobowe. Wniosek o to musi złożyć zleceniobiorca i dołączyć do umowy lub zwrócić się z tym bezpośrednio do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. 

Czy umowa zlecenie wlicza się do emerytury?

Ponieważ jak wspomnieliśmy wyżej, Kodeks Pracy nie obowiązuje w przypadku umowy zlecenie, czas pracy nie wlicza się do jej stażu. Jedynie, co się bierze pod uwagę, to wysokość naszego wynagrodzenia, z którego odprowadzane były składki. 

Mamy już poniekąd odpowiedź, dlaczego ten rodzaj zatrudnienia nazywamy „śmieciowym”. Nadal bardzo chętnie korzystają z niego pracodawcy, zachęcając swoich pracowników wyższymi stawkami dzięki podpisaniu umowy zlecenie lub umowy o dzieło. 

Firmy korzystają na tym, że umowy takie są dla nich niezobowiązujące i po wykonaniu zlecenia mogą łatwo rozstać się z pracownikiem. Przedsiębiorcy muszą pilnować tylko dwóch rzeczy – podpisania odpowiednich dokumentów i wypłacenia ustalonej w nich pensji. 

Umowa zlecenie – czy warto?

Na pytanie o to, czy warto podpisywać umowę zlecenie, każdy powinien oczywiście odpowiedzieć sobie sam. Ale mając powyższą wiedzę na temat minusów tej formy zatrudnienia, podejmiemy decyzję bardziej świadomą. 

Jeśli więc pracodawca kusi nas wyższymi zarobkami, które otrzymamy, podpisując umowę zlecenie, pamiętajmy, że będzie mieć to przykre konsekwencje w perspektywie kolejnych lat. Choć świadczenie emerytalne nie zmaleje nam przez zawarcie umowy zlecenie, upragniony odpoczynek może się oddalić o czas proporcjonalny do przepracowania przez nas na „śmieciówce”.

Jednocześnie trudno mówić o zaniedbaniu tej kwestii z naszej strony, jeśli pracodawcy w naszej okolicy nie proponują umowy o pracę, a region boryka się z bezrobociem. Wtedy najpewniej wybierzemy mniejsze zło, rezygnując z benefitów i praw, którymi chroni nas Kodeks pracy.